“เพื่อสุขภาพ” ชุมชนสุขภาพ เรื่องราวตรงใจ ตอบโจทย์ทุกช่วงวัย รุ่นไหนก็รัก ♡

โหระพา ประโยชน์ คืออะไร ? มารู้จักผักสวนครัวปลูกง่าย ประโยชน์เยอะกัน !

พืชผักสมุนไพรไทยนั้นมีมากมาย หนึ่งในนั้นคือโหระพา ผักขึ้นชื่อที่เราคุ้นเคยกันดี ส่วนใหญ่ก็เห็นเอาไปใส่ในพะแนง แกงเผ็ด หรือใส่ในแกงเขียวหวานเพื่อเพิ่มกลิ่นหอมๆ ให้กับอาหาร ช่วยให้กินอาหารได้อร่อยและเจริญอาหารมากขึ้น แต่ โหระพา ประโยชน์ ไม่ได้มีแค่เอาไว้ทำอาหารเพียงอย่างเดียวเท่านั้น สรรพคุณของโหระพานั้นมีมากมาย มารู้จักประโยชน์ของโหระพา ผักสวนครัวปลูกง่ายชนิดนี้กันให้มากขึ้นค่ะ

โหระพา ประโยชน์ มีมากกว่าที่คิด ! มารู้จักผักสวนครัวชนิดนี้ให้มากขึ้นกันเถอะ !

โหระพา เป็นพืชตระกูลเดียวกับกะเพราและแมงลัก แต่มีกลิ่นและรสต่างกัน มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Sweet Basil ซึ่งคำว่า “Basil” มาจากภาษากรีกในคำว่า “Basileus” แปลว่า ราชา หรือ ผู้นำของปวงชน ที่ได้ชื่อนี้ก็เพราะว่า มีกลิ่นเหมือนเครื่องหอมในราชสำนักนั่นเอง และยังมีชื่ออื่นๆ ตามพื้นที่ว่า กอมก้อ (ภาคเหนือ อีสาน) อิ่มคิมขาว (ฉาน – แม่ฮ่องสอน) นางพญาร้อยชู้ ห่อกวยซวย ห่อวอซู โหระพาไทย โหระพาเทศ เป็นต้น สมุนไพรชนิดนี้ มีถิ่นเนิดในทวีปเอเชียและแอฟริกา เป็นพืชพื้นเมืองของอินเดียและได้แพร่ขยายพันธ์ุไปทั่วโลก นิยมเอามาประกอบอาหารเพื่อกลิ่นหอมให้น่ารับประทานมากยิ่งขึ้น

เกร็ดสุขภาพ : ใบโหระพา ใบกะเพรา และใบแมงลัก แม้ลักษณะใบจะมีความคล้ายคลึงกัน และเป็นพืชตระกูลเดียวกัน แต่ก็มีความแตกต่างกันค่อนข้างมากโดยเฉพาะกลิ่นของสมุนไพรทั้ง 3 ชนิดนี้ ที่จะมีกลิ่นหอมแตกต่างกันอย่างชัดเจน เนื่องจากมีน้ำมันหอมระเหยคนละชนิดกันนั่นเอง โดยน้ำมันหอมระเหยใบโหระพาจะเรียกว่า Sweet Basil Essential Oil สำหรับน้ำมันหอมระเหยใบกะเพราจะเรียกว่า Holy Basil Essential Oil และน้ำมันหอมระเหยใบแมงลักจะเรียกว่า Hairy Basil Essential Oil นั่นเอง

สรรพคุณของโหระพานั้นมีมากมาย โหระพา 100 กรัม มีเบต้าแคโรทีนมากถึง 452.16 ไมโครกรัม และยังมีแร่ธาตุ วิตามินอื่นๆ อีกหลายชนิด ทั้งวิตามินเอ วิตามินบี1 วิตามินบี2 วิตามินซี มีแคลเซียม ฟอสฟอรัส ธาตุเหล็ก และมีใยอาหารสูงถึง 18 กรัม มาดูกันค่ะว่า ประโยชน์ของโหระพา มีอะไรบ้าง ถึงได้เป็นสมุนไพรคู่ครัวไทยและอยู่ในอาหารหลายเมนูเลยทีเดียว

1. มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง

เมื่อสกัดน้ำมันหอมระเหยจากใบโหระพาออกมา จะพบว่า น้ำมันสกัดนี้มีฤทธิ์ต้านนุมูลอิสระสูงมาก เนื่องจากในใบโหระพามีกรดโรสมารินิกที่มีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งสารต้านอนุมูลอิสระนั้นจะช่วยลดความเสื่อมของร่างกาย ช่วยป้องกันการอักเสบ ลดความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็ง มีการทดลองใช้น้ำมันหอมระเหยและสารสกัดจากใบโหระพากับเซลล์กล้ามเนื้อหัวใจที่ถูกทำลายโดยอนุมูลอิสระ ผลการทดลองพบว่าสารสกัดและน้ำมันหอมระเหยจากโหระพามีฤทธิ์ช่วยป้องกันความเสียหายจากการทำลายของอนุมูลอิสระได้

2. ช่วยลดคอเลสเตอรอล

โหระพา ประโยชน์คือ ช่วยลดคอเลสเตอรอลในกระแสเลือดได้ และสารสกัดของโหระพานั้นมีฤทธิ์ต้านไขมันเลวในร่างกาย และยังช่วยลดแผ่นคราบพลัคในเส้นเลือด อันเป็นสาเหตุของโรคเลือดอุดตัน โหระพา สรรพคุณจึงเป็นสมุนไพรลดคอเลสเตอรอลได้เช่นกันค่ะ

3. ช่วยต้านการเจริญเติบโตของเชื้อสิว

งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยนเรศวรพบว่า สารสกัดจากใบโหระพามีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียที่เป็นต้นเหตุของการเกิดสิว จึงเป็นสาเหตุว่า ปัจจุบัน ได้มีการนำเอาโหระพาไปใช้ในอุตสาหกรรมเครื่องสำอางมากขึ้น

4. ช่วยย่อยอาหาร

ใบโหระพา ประโยชน์มีคุณค่าทางยาในการช่วยย่อยอาหาร ช่วยขับลมในลำไส้ แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ แก้อาการคลื่นไส้ อาเจียน ตามตำหรับแผนยาโบราณ ให้ใช้ใบโหระพา 20 ใบ นำมาต้มกับน้ำร้อนเพื่อดื่มช่วยขับลม ช่วยแก้ท้องอืดท้องเฟ้อได้  และน้ำมันโหระพายังมีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ Lipoxygenase และต้านสารฮิสตามีนที่ทำให้เกิดการอักเสบและเกิดแผลในกระเพาะอาหารอีกด้วย

5. เป็นยาระบายอ่อนๆ

เมล็ดของต้นโหระพา เมื่อนำไปแช่น้ำจะพองตัวเป็นเมือก ช่วยหล่อลื่นลำไส้ และเพิ่มปริมาณใยอาหารให้กับลำไส้ ทำให้ขับถ่ายได้ง่ายขึ้น และใบโหระพาก็เป็นอาหารที่มีไฟเบอร์สูง ดีต่อสำไส้และระบบขับถ่ายของเราด้วยค่ะ

6. รักษาโรคหวัด

ใบโหระพา สรรพคุณช่วยรักษาโรคหวัดได้ โดยใช้ยอดอ่อนต้มกับน้ำดื่มเป็นชา ทั้งยังช่วยบรรเทาอาการปวดหัว หรือจะกินเป็นผักสดร่วมกับขิงก็ช่วยแก้ไอ หรือจะคั้นน้ำจากใบโหระพาแล้วนำมาผสมกับน้ำผึ้งเล็กน้อย จิบเพื่อบรรเทาอาการไอและหลอดลมอักเสบก็ได้เหมือนกัน และยังกระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกันในร่างกายอีกด้วย

7. ช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย

น้ำมันสกัดที่ได้จากโหระพามีกลิ่นหอม ช่วยทำให้รู้สึกผ่อนคลาย และรู้สึกสงบได้ ทั้งยังช่วยเพิ่มสมาธิ และลดอาการซึมเศร้าได้ด้วย จึงนิยมใช้เป็นน้ำมันหอมระเหยหรือใช้เป็นกลิ่นหอมในสปาด้วยเช่นกัน

เกร็ดสุขภาพ : กลิ่นและน้ำมันหอมระเหยที่อยู่ในโหระพา สรรพคุณช่วยไล่ยุงได้ โดยการนำใบโหระพามาต้มน้ำเปล่า 100 มิลลิลิตร ประมาณ 2 – 3 ชั่วโมง แล้วเติมวอดก้า 100 มิลลิลิตรลงไป จากนั้นเทใส่ขวดสเปรย์ สามารถใช้เป็นสเปรย์ไล่ยุงได้โดยสามารถใช้ฉีดตามแขน ขา และบริเวณตัว เพื่อป้องกันการโดนยุงกัดได้ แต่ห้ามใช้ในบริเวณใบหน้า ตา จมูก และปากนะคะ 

ข้อควรระวังในการใช้ใบโหระพา

1. ผู้ที่กำลังตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรสามารถรับประทานโหระพาได้ในปริมาณปกติ แต่ไม่ควรรับประทานมากเกินไปเพราะอาจก่อให้เกิดอันตรายได้ 
2. ผู้ที่กำลังตั้งครรภ์ เด็กที่มีอายุต่ำกว่า 2 ปี และผู้สูงอายุควรหลีกเลี่ยงการใช้น้ำมันหอมระเหยจากโหระพา เพราะอาจเกิดอาการแพ้ได้ง่าย
3. ผู้ที่เลือดออกง่ายหรือเลือดหยุดไหลช้าควรหลีกเลี่ยงการรับประทานน้ำมันโหระพาหรือสารสกัดจากโหระพา เพราะมีฤทธิ์ชะลอการแข็งตัวของเลือด ทำให้เลือดหยุดไหลช้ายิ่งขึ้น
4. ผู้ที่ต้องเข้ารับการผ่าตัดควรหลีกเลี่ยงการกินโหระพา รวมถึงอาหารเสริมหรือสารสกัดจากโหระพา 2 สัปดาห์ก่อนการผ่าตัด เพราะอาจเพิ่มความเสี่ยงให้มีเลือดออกมากขึ้นในระหว่างการผ่าตัด  
5. การดื่มน้ำโหระพาคั้นอาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงคือ รู้สึกมึนงงและระคายคอได้

ชวนเข้าครัว ! เมนูจากโหระพา ประโยชน์จัดเต็ม อร่อยถูกใจ !

ประโยชน์ของโหระพานั้นมีมากมาย และวิธีที่ง่ายที่สุดและนิยมมากที่สุดคือ การนำเอาโหระพามาทำอาหารเพื่อให้ได้ประโยชน์จากสมุนไพรชนิดนี้ มาดูกันว่า โหระพาจะสามารถนำเอาไปทำเมนูอะไรได้บ้าง

1. สปาเก็ตตี้โฮลวีทกุ้งซอสเพสโต้

มาเริ่มกันที่เมนูอาหารอิตาลี ซอสเพสโต้นั้น นอกจากจะเอามาทำเป็นซอสสปาเก็ตตี้แล้ว ยังเอาไปรับประทานกับอาหารอื่นๆ ได้หลากหลาย เช่น กินกับปลาแซลมอนย่าง เอามาทำเป็นน้ำสลัด เป็นต้น เมนูนี้ จะใช้เส้นโฮลวีทแทนเส้นปกติ ทำให้เป็นเมนูที่ดีต่อสุขภาพมากขึ้น ได้โปรตีนและความหอมจากกุ้ง รับประทานเป็นมื้อกลางวันก็เหมาะมากๆ ค่ะ

วัตถุดิบ :

1. ใบโหระพา 2 ถ้วย
2. ถั่ววอลนัท หรือเม็ดมะม่วงหิมพานต์ ½ ถ้วย
3. กระเทียม 2 กลีบใหญ่
4. น้ำมันมะกอกบริสุทธิ์ ½ ถ้วยตวง
5. น้ำมะนาว 1 ช้อนโต๊ะ
6. เกลือ ¼ ช้อนโต๊ะ
7. พาร์เมซานซีส ½ ถ้วย
8. พริกไทยดำป่น ¼ ช้อนชา
9. เส้นสปาเก็ตตี้แบบโฮลวีท 100 กรัม
10. น้ำมันมะกอกสำหรับผัด
11. มะเขือเทศเชอร์รี่หั่นครึ่ง 10 ลูก
12. กุ้งสด 5 ตัว 
13. เกลือและพริกไทยสำหรับปรุงรสสปาเก็ตตี้

วิธีทำ :

1. ทำซอสเพสโต้ก่อนโดยการตั้งกระทะ ใช้ไฟกลาง นำถั่วลงไปคั่วประมาณ 2 – 3 นาทีเพื่อให้มีกลิ่นหอม
2. นำใบโหระพา ถั่วที่คั่วแล้ว กระเทียม เกลือ พริกไทย และน้ำมะนาวลงเครื่องปั่น แล้วปั่นให้ละเอียด
3. ค่อยๆ เทน้ำมันมะกอกลงไปปั่นให้เข้ากันจนเนียน จากนั้นใส่พาร์เมซานชีสลงไป แล้วปั่นให้เข้ากันอีกครั้ง ก็จะได้ซอสเพสโต้เป็นที่เรียบร้อย ใส่ในกล่องคอนเทนเนอร์หรือใส่ในโหลที่มีฝาปิดสนิท สามารถเก็บได้ในตู้เย็น 1 อาทิตย์
4. ลวกเส้นสปาเก็ตตี้โดยการตั้งหม้อใส่น้ำ ใช้ไฟปานกลาง เมื่อน้ำเดือดใส่เกลือลงไป และตามด้วยเส้น ต้มนาน 8 นาที พอสุก 
5. ปอกเปลือกกุ้ง เอาเส้นดำกลางหลังออก พักไว้ 
6. ตั้งกระทะ ใช้ไฟกลาง ใส่น้ำมันมะกอกสำหรับผัดลงไป พอน้ำมันเริ่มร้อน ใส่กุ้งลงไปผัด ตามด้วยมะเขือเทศเชอร์รี่ ผัดพอเข้ากัน ใส่เส้นสปาเก็ตตี้ที่ลวกไว้แล้วตามลงไป ปรุงรสด้วยเกลือและพริกไทยตามชอบ ผัดให้เข้ากัน จากนั้นปิดไฟ
7. ใส่ซอสเพสโต้ตามลงไป เคล้าให้เข้ากัน ตักใส่จาน พร้อมเสิร์ฟ

2. มะเขือเทศกับไวท์มอสซาเรลล่าชีสซอสเพสโต้

เมนูนี้ เป็นเมนูของว่างง่ายๆ ที่เอาไว้รับประทานระหว่างมื้อได้ ใช้วัตถุดิบเพียง 2 ชนิด แต่ได้ประโยชน์เต็มๆ จากมะเขือเทศสด และได้โปรตีนจากมอสซาเรลล่าชีส ใครที่มีมะเขือเทศเหลือแล้วกำลังคิดว่ามะเขือเทศทำอะไรได้บ้าง ? นำมาใช้กับเมนูนี้ได้เลยค่ะ และถ้าใครยังใช้ซอสเพสโต้ไม่หมด ก็สามารถเก็บเอาไว้ใช้ในเมนูนี้ได้ จะได้ไม่ต้องทิ้งไปเปล่าๆ นะคะ

วัตถุดิบ :

1. มะเขือเทศสดลูกใหญ่ 2 ลูก
2. ไวท์มอสซาเรลล่าชีส 1 ลูก 
3. ซอสเพสโต้ 2 ช้อนโต๊ะ

วิธีทำ :

1. ฝานมะเขือเทศเป็นแว่นๆ หนาประมาณ 1 เซนติเมตร 
2. หั่นไวท์มาสซาเรลล่าชีสเป็นแผ่น หนาประมาณ 1 เซนติเมตร 
3. นำมะเขือเทศและไวท์มอสซาเรลล่าชีสจัดใส่จาน ราดซอสเพสโต้ตามลงไป เสิร์ฟเป็นของว่าง หรืออาหารเรียกน้ำย่อยก็ได้ค่ะ

3. มะเขือผัดโหระพาหมูสับ

มากันที่เมนูไทยๆ กันบ้างค่ะ โหระพานั้น ช่วยชูรสและเพิ่มความหอมให้กับอาหารจานนี้ได้เป็นอย่างดี เป็นเมนูไทยๆ ทำง่ายๆ ที่เอาไว้กินกับข้าวสวยก็อร่อย กินกับข้าวต้มก็เข้ากัน และยังได้ความหอมจากเต้าเจี้ยวอีกด้วย

วัตถุดิบ :

1. หมูสับ 50 กรัม
2. กระเทียมสับ 1 ช้อนโต๊ะ
3. พริกสด จำนวนตามความเผ็ดที่ต้องการ โขลกหยาบๆ 
4. ซีอิ๊วขาว 2 ช้อนโต๊ะ
5. เต้าเจี้ยว 1 ช้อนโต๊ะ
6. น้ำตาลทราย ½ ช้อนโต๊ะ
7. มะเขือยาว 1 ถ้วยตวง 
8. ใบโหระพา 1 กำมือ
9. น้ำมันสำหรับทำอาหาร

วิธีทำ :

1. นำมะเขือยาวหั่นชิ้นไปทอดในน้ำมันร้อนจัด ไม่เกิน 4 นาที ตักขึ้นมาพักไว้ 
2. ตั้งกระทะใส่น้ำมัน ใส่กระเทียมสับและพริกสดลงไป ผัดให้พอหอม ใส่หมูสับลงไปผัดตาม ใส่เต้าเจี้ยว ซอสปรุงรส น้ำตาลทราย เติมน้ำเปล่าเล็กน้อย
3. ผัดให้หมูสุกดีแล้วใส่มะเขือตามลงไป ผัดคลุกเคล้าให้เข้ากัน ตามด้วยใบโหระพา เร่งไฟแรงจนใบโหระพาเป็นสีเขียวสด ปิดไฟ ตักใส่จาน 

โหระพา ประโยชน์มีมากมาย ทั้งนำมาประกอบอาหารได้หลายเมนู ใช้เป็นสมุนไพรช่วยบรรเทาอาการเจ็บป่วย และน้ำมันหอมระเหยจากโหระพาก็มีฤทธิ์ช่วยให้ผ่อนคลายอีกด้วย  แล้วก็เป็นพืชผักสมุนไพรที่ปลูกได้ง่าย เป็นผักสวนครัวที่เราสามารถปลูกเอาไว้หลังบ้านเพื่อนำมาใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย รู้ถึงประโยชน์ของโหระพาขนาดนี้แล้ว จะนำเอาโหระพามาปลูกในแปลงผักสวนครัวเพิ่มก็ได้นะคะ

อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : simplyrecipes.com, plantscraze.com, disthai.com, webmd.com, doctor.or.th

Featured Image Credit : vecteezy.com/manahunsa482897

ติดตามเราได้ที่ … เฟสบุ๊ค : เกร็ดสุขภาพ

pueasukkapab เพื่อสุขภาพ โหระพา ประโยชน์ โหระพา สรรพคุณ