“เพื่อสุขภาพ” ชุมชนสุขภาพ เรื่องราวตรงใจ ตอบโจทย์ทุกช่วงวัย รุ่นไหนก็รัก ♡

ใบแมงลัก สรรพคุณ มีอะไรบ้าง ? ชวนดู 10 คุณประโยชน์ดีๆ ของผักพื้นบ้านชนิดนี้กัน

มีใครรู้จักใบแมงลักกันบ้างคะ ? ใบแมงลัก มีลักษณะคล้ายกับโหระพา รูปร่างใบเรียบแบนและมีเส้นบางๆ บนพื้นผิว มีขอบหยักเล็กน้อย มีกลิ่นและรสออกหวานและเปรี้ยวนิดๆ เป็นเอกลักษณ์ เรามักจะรู้จักใบแมงลักในฐานะของเครื่องเคียงขนมจีนน้ำยา รวมไปถึงยังนิยมนำมาใส่ในอาหารอื่นๆ ด้วย แต่อาจจะยังไม่ค่อยรู้จักกันว่า ใบแมงลัก สรรพคุณ มีอะไรบ้าง และสามารถเอามาทำอาหารเมนูไหนได้บ้าง ทั้งนี้ ใบแมงลักมีประโยชน์ต่อร่างกายหลายอย่าง เป็นพืชสมุนไพรไทยพื้นบ้านที่มีสรรพคุณมากมาย มาดูประโยชน์ของใบแมงลักกันให้มากขึ้น พร้อมไอเดียในการเอาไปทำอาหารกันค่ะ

ใบแมงลัก สรรพคุณ ดีๆ มีมากมาย ดีต่อสุขภาพมากกว่าที่คิด !

แมงลัก คือพืชสมุนไพรตระกูลเดียวกับโหระพาและกะเพรา มีชื่อเรียกอื่นๆ อีกหลายชื่อ เช่น ผักอีตู่ กอมก้อขาว มังลัก มีกลิ่นหอม ทั้งยังมีฤทธิ์เย็น เป็นผักพื้นบ้านที่นิยมเอามาทำอาหารเพื่อดับกลิ่นคาว ทั้งยังเพิ่มความหอมของอาหารได้ดี แมงลักเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในเขตร้อนของทวีปเอเชีย เช่น อินเดีย บังคลาเทศ เนปาล พม่า ลาว กัมพูชา เวียดนาม และไทย ทั้งยังได้แพร่กระจายพันธ์ุไปยังเขตร้อนตามทวีปอิื่นๆ เช่น แอฟริกา อเมริกา อเมริกาใต้ เป็นต้น นอกจากจะเอาใบมาทำอาหารแล้ว เมล็ดแมงลักก็ยังเอาไปทำเป็นขนมหรือเอาไปใส่ในเครื่องดื่มต่างๆ อาทิ น้ำเต้าหู้ น้ำใบเตย น้ำขิง เป็นต้น สำหรับใบแมงลัก สรรพคุณมีมากมาย เรามาดูประโยชน์ของใบแมงลักกันเลยค่ะ

1. ดีต่อสำไส้และระบบทางเดินอาหาร

ใบแมงลัก สรรพคุณคือ สามารถรักษาโรคเกี่ยวกับลำไส้หรือทางเดินอาหารได้ หากต้มกับน้ำดื่มประจำ ทั้งนี้ ยังเป็นผักที่มีใยอาหารสูง ช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานได้ดีขึ้น ขับถ่ายได้ง่ายขึ้น ลดการหมักหมมของเสียในลำไส้ ซึ่งจะลดโอกาสในการดูดซับของเสียกลับเข้าสู่ร่างกาย นอกจากนี้ ใบแมงลักยังช่วยปรับสมดุลกรดภายในร่างกายและฟื้นฟูระดับ pH ที่เหมาะสมของร่างกายอีกด้วย

2. ช่วยต้านการอักเสบ

ใบแมงลัก สรรพคุณที่ดีต่อสุขภาพมากๆ ก็คือ มีฤทธิ์ช่วยต้านการอักเสบ เนื่องจากในใบแมงลักมีน้ำมันหอมระเหยที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายอย่างยูจีนอล ซิโทรเนลอล และลินาลูล ที่ช่วยลดการอักเสบด้วยคุณสมบัติการยับยั้งเอนไซม์ และอาจช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ และภาวะลำไส้อักเสบได้ การบริโภคใบแมงลักยังสามารถบรรเทาอาการไข้ ปวดศีรษะ เจ็บคอ หวัด ไอ ไข้หวัดใหญ่ได้อีกด้วยค่ะ

3. มีฤทธิ์ต่อต้านอนุมูลอิสระ

ใบแมงลักประกอบด้วยสารต้านอนุมูลอิสระฟลาโวนอยด์ที่ละลายน้ำได้ 2 ชนิด ซึ่งสารต้านอนุมูลอิสระเหล่านี้ช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน ปกป้องโครงสร้างเซลล์ ดีเอ็นเอ และชะลอการเกิดริ้วรอยของผิว อนุมูลอิสระนั้นเป็นตัวการทำลายเซลล์และทำให้เซลล์เสื่อมสภาพลง การรับประทานใบแมงลักเป็นประจำจะช่วยให้ร่างกายสามารถต้านความเสื่อมได้มากขึ้น

เกร็ดสุขภาพ : ใบแมงลักจะมีกลิ่นและรสคล้ายมะนาวจึงเหมาะอย่างยิ่งสำหรับใส่ในแกงต่างๆ เช่น แกงเห็ด แกงอ่อม แกงเปรอะ แกงฟักทอง แกงเลียง และกินกับขนมจีน เป็นต้น และเพื่อให้ได้ประโยชน์สูงสุดจากใบแมงลัก ควรหั่นและใส่ใบสดเมื่อปรุงอาหารเสร็จ เพราะรสชาติของใบแมงลักจะไม่ทนต่อต่อการปรุงอาหารนาน เพื่อให้ได้กลิ่นและรสชัดเจน ควรใส่ในอาหารก่อนเสิร์ฟจะดีที่สุดค่ะ

4. มีประโยชน์ต่อผิว

ใบแมงลัก สรรพคุณไม่ได้มีแค่ประโยชน์ในทางสุขภาพเท่านั้น แต่ยังมีประโยชน์ต่อผิวด้วย ทั้งยังเหมาะสำหรับผู้ที่มีผิวมัน มีคุณสมบัติช่วยขจัดสิ่งสกปรกที่อุดตันรูขุมขน ลองนำใบแมงลัก ไม้จันทน์ และน้ำกุหลาบ มาบดผสมแล้วทาให้ทั่วใบหน้าทิ้งไว้ 20 นาที แล้วล้างออกด้วยน้ำเย็น คุณสมบัติต้านการอักเสบและต้านจุลชีพของใบแมงลักจะช่วยป้องกันการเกิดสิวได้

5. ช่วยบรรเทาอาการซึมเศร้าได้

น้ำมันหอมระเหยจากใบแมงลักสามารถช่วยจัดการกับภาวะซึมเศร้าและความวิตกกังวลได้เช่นกัน เชื่อกันว่าประโยชน์ของใบแมงลักช่วยกระตุ้นสารสื่อประสาทที่ควบคุมฮอร์โมนความสุขและการสร้างพลังงาน ทั้งยังช่วยควบคุมฮอร์โมนคอร์ติซอลซึ่งเป็นฮอร์โมนแห่งความเครียดอีกด้วย

6. ช่วยควบคุมน้ำตาลในเลือด

ใบแมงลัก สรรพคุณทางสุขภาพอีกอย่างหนึ่งคือ ช่วยควบคุมน้ำตาลในเลือด เนื่องจากจะช่วยให้ปริมาณน้ำตาลในเลือดค่อยๆ เพิ่มขึ้น ซึ่งจำเป็นมากสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน และน้ำมันหอมระเหยที่มีอยู่ในใบแมงลักยังช่วยลดระดับไตรกลีเซอไรด์และคอเลสเตอรอลซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องในผู้ป่วยโรคเบาหวานด้วย

7. สนับสนุนการทำงานของตับ

ประโยชน์ของใบแมงลักคือ ช่วยสนับสนุนการทำงานของตับ และช่วยล้างพิษเพราะมีคุณสมบัติเป็นสารช่วยดีท็อกซ์ที่ดี ด้วยเพราะตับเป็นอวัยวะที่สำคัญมากสำหรับร่างกายเนื่องจากมีบทบาทสำคัญในการเผาผลาญและการกำจัดของเสียออกจากร่างกาย ใบแมงลักอาจช่วยป้องกันการสะสมของไขมันในตับและทำให้ตับแข็งแรงขึ้นได้

8. บรรเทาอาการท้องอืด

น้ำมันหอมระเหยจากใบแมงลักได้รับการยอมรับว่าเป็นยาแผนโบราณในการรักษาปัญหาเกี่ยวกับท้องไส้ต่างๆ สามารถช่วยลดอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ จุกเสียด แน่นท้อง ช่วยขับลมได้ดี และสามารถรักษากรดไหลย้อนได้เช่นกัน

9. ช่วยบำรุงกระดูก

ใบแมงลักอุดมไปด้วยวิตามินเค ซึ่งมีส่วนช่วยในการแข็งตัวของเลือด และยังช่วยให้กระดูกและฟันของเราแข็งแรงอีกด้วย นอกจากนี้ ใบแมงลักยังมีแคลเซียมสูง ในใบแมงลัก 100 กรัม จะมีแคลเซียมสูงถึง 350 มิลลิกรัม ดังนั้น ใบแมงลักจึงช่วยป้องกันการเกิดโรคกระดูกพรุน ทั้งยังบำรุงกระดูกและฟันของเราให้แข็งแรงด้วยค่ะ

10. ช่วยในเรื่องการมองเห็น

ใบแมงลักอุดมไปด้วยเบต้าแคโรทีนซึ่งเป็นเม็ดสีที่พบในผักสีสดใสหลายชนิด ร่างกายจะเปลี่ยนเบต้าแคโรทีนเป็นวิตามินเอ ที่มีส่วนช่วยในการมองเห็น ช่วยบำรุงสายตา ช่วยในเรื่องการมองเห็นในที่มืด เพราะฉะนั้น ใบแมงลัก สรรพคุณคือ ช่วยบำรุงสายตาของเรา ทั้งยังช่วยป้องกันความเสื่อมของเซลล์ประสาทตา อันเป็นสาเหตุของการเกิดโรคจอประสาทตาเสื่อมในผู้สุงอายุ

เกร็ดสุขภาพ : ข้อควรระวังในการกินใบแมงลักจะไม่มีข้อห้ามอะไรเป็นพิเศษ เพราะใบแมงลักสามารถกินได้ไม่มีโทษ จะมีก็แต่เมล็ดแมงลัก หากกินมากเกินไปจะทำให้เกิดโทษได้ เช่น มีอาการแน่นท้อง ไม่สบายตัว รวมถึงเมล็ดแมงลักที่ยังไม่พองตัวอย่างเต็มที่ หากกินเข้าไปจะไปดูดน้ำจากกระเพาะอาหาร จนเกิดเป็นก้อนภายในกระเพาะ ก่อให้เกิดการอุดตันในลำไส้ และทำให้ท้องผูก นอกจากนี้ ไม่ควรกินเมล็ดแมงลักร่วมกับยา เนื่องจากเมล็ดแมงลักจะไปดูดซึมฤทธิ์ยานั้นๆ ด้วย

ชวนเข้าครัว ทำเมนูอร่อยจากใบแมงลัก

ม่น่าเชื่อเลยใช่ไหมคะว่า ใบแมงลัก สรรพคุณจะมีมากมายขนาดนี้ เป็นผักสมุนไพรพื้นบ้านที่หาได้ง่าย รับประทานได้หลากหลาย ทั้งยังช่วยบำรุงร่างกายได้ดีเลยทีเดียว เรามาดูกันดีกว่า ใบแมงลัก เมนูอะไรบ้างที่มีวัตถุดิบเป็นผักชนิดนี้ จะได้เป็นไอเดียในการรับประทานกันค่ะ

1. มันฝรั่งอบใบแมงลัก

ถ้าพูดถึงอาหารที่ใส่ใบแมงลัก หลายๆ คนก็คงจะคิดถึงพวกเมยูอาหารไทย อาหารพื้นบ้านต่างๆ แต่เมนูนี้ เป็นเมนูอาหารทางฝั่งตะวันตกที่สามารถทำได้ง่ายๆ มีชื่อเรียกว่า “Roasted Lemon Basil Potatoes” หรือมันฝรั่งอบใบแมงลักนั่นเอง นอกจากจะได้ประโยชน์จากใบแมงลักแล้ว ยังได้ประโยชน์จากมันฝรั่งอีกด้วยนะคะ

วัตถุดิบ :

1. มันฝรั่ง 900 กรัม หั่นเป็นแว่น หน้าประมาณ 2 เซนติเมตร 
2. น้ำเลม่อนสด ¼ ถ้วยตวง
3. เกลือทะเล 2½ ช้อนชา 
4. เนยจืด 6 ช้อนโต๊ะ 
5. พริกไทยดำ ½ ช้อนชา
6. ผงกระเทียม ½ ช้อนชา
7. ใบแมงลักสับ ¼ ถ้วยตวง

วิธีทำ :

1. ผสมมันฝรั่ง, น้ำเลม่อน, เกลือ 1 ½  ช้อนชา และเนยจืด 1 ช้อนโต๊ะลงในกระทะขนาดใหญ่ 
2. ใส่น้ำเย็นลงไปในกระทะให้ท่วมมันฝรั่ง
3. นำกระทะตั้งไฟ ต้มมันฝรั่งจนมันฝรั่งสุกและนุ่ม
4. เทน้ำออก และนำมันฝรั่งที่ต้มสุกแล้วใสลงในชามผสม
5. เติมเกลือ 1 ช้อนชา เติมพริกไทยดำ และผงกระเทียมลงไป 
6. ตั้งกระทะอีกครั้ง ใส่เนย 2 ช้อนโต๊ะลงไป จากนั้นแบ่งมันฝรั่งครึ่งหนึ่งใส่ลงไปในกระทะ ผัดให้สุกจนมีสีเหลืองทอง ประมาณ 5 – 7 นาที จากนั้นตักใส่จาน พักไว้
7. นำมันฝรั่งอีกครึ่งที่เหลือมาผัดกับเนยให้สุกอีกครั้ง 
8. เมื่อมันฝรั่งสุกแล้ว ให้นำมันฝรั่งที่พักไว้ลงมาผัดในกระทะพร้อมกันอีกครั้ง จากนั้นใส่ใบแมงลักสับลงไป ผัดให้เข้ากัน และปิดไฟ เสิร์ฟในขณะที่ร้อน

2. ไข่คั่วใบแมงลัก

สำหรับคนที่ทำอาหารไม่เก่ง แต่อยากรับประทานใบแมงลัก เมนูอะไรดีที่ทำได้ง่ายๆ ไม่ยากเกินไป สำหรับมือใหม่หัดเข้าครัว เราขอนำเสนอเมนูนี้เลยค่ะ ไข่คั่วใบแมงลัก ทำได้ไม่ยาก วัตถุดิบไม่เยอะ กินง่าย และก็มีรสชาติอร่อยมากๆ เลยทีเดียว แนะนำว่าให้กินกับข้าวสวยร้อนๆ จะยิ่งเข้ากันค่ะ

วัตถุดิบ :

1. ไข่ไก่ 3 ฟอง
2. กระเทียมสับ 3 กลีบ
3. ซอสถั่วเหลือง 1 ช้อนโต๊ะ 
4. พริกไทยป่น ⅓ ช้อนชา
5. พริกแห้ง 3 เม็ด 
6. ใบแมงลัก 1 กำมือ 
7. น้ำมันมะกอกสำหรับผัด 2 ช้อนโต๊ะ

วิธีทำ :

1. ล้างใบแมงลักให้สะอาด พักไว้ 
2. ตั้งกระทะ ใส่น้ำมันมะกอกลงไป เมื่อน้ำมันร้อนแล้ว ให้ใส่กระเทียมสับลงไป ผัดพอให้หอม
3. ใส่พริกแห้งตามลงไป ตามด้วยตอกใส่ลงไป ผัดให้เข้ากัน
4. ปรุงรสด้วยซอสถั่วเหลืองและพริกไทยป่น ผัดให้ไข่สุก
5. ใส่ใบแมงลักลงไป ผัดพอเข้ากัน จากนั้นปิดไฟ ตักใส่จาน เสิร์ฟกับข้าวสวยร้อนๆ

3. ต้มไก่ใส่ใบแมงลัก

กับข้าวไทยๆ ที่มีส่วนประกอบของใบแมงลัก เมนูนี้ เป็นเมนูอาหารแบบไทยแท้ หอมกลิ่นสมุนไพรหลากหลายชนิด ทั้งยังทำได้ไม่ยาก ซดร้อนๆ คล่องคอ จะกินกับข้าว หรือกินเปล่าๆ เป็นมื้อเย็นในผู้ที่กำลังลดน้ำหนักและต้องการจะลดแป้ง ก็เยี่ยมไปเลยค่ะ

วัตถุดิบ :

1. ไก่บ้านหั่นชิ้น 200 กรัม
2. ข่าหั่นแว่น 5 แว่น 
3. ตะไคร้หั่นแฉลบ 3 ต้น
4. ใบมะกรูดฉีก 3 ใบ
5. หอมแดกบุบพอแตก 5 หัว
6. น้ำเปล่า 5 ถ้วยตวง
7. น้ำปลา ¼ ถ้วยตวง
8. น้ำมะนาว 2 ½ ช้อนโต๊ะ
9. พริกสดสีแดงโขลก 7 เม็ด
10. เห็ดฟางหั่นชิ้น 30 กรัม
11. ใบแมงลัก ½ ถ้วยตวง
12. เกลือป่นหยาบ 1 ช้อนชา

วิธีทำ :

1. ต้มน้ำเปล่าให้พอร้อน ใส่เกลือป่น ไก่ ลงไปต้มให้พอเดือด หมั่นช้อนฟองออกบ่อยๆ
2. ใส่ข่า ตระไคร้ ใบมะกรูด และหอมแดงลงไป
3. ปรุงรสด้วยน้ำปลา น้ำมะนาว พริกสด คนพอเข้ากัน 
4. ใส่เห็ดฟางลงไป รอจนเดือดอีกครั้ง ใส่ใบแมงลักลงไป 
5. ปิดไฟ ก่อนเสิร์ฟตักพริกใส่งไปตามต้องการ แล้วจัดเสิร์ฟ

ใบแมงลัก ยังสามารถเอาไปประกอบอาหารได้อีกหลากหลายเมนู ทั้งแกงอ่อม แกงเลียง แกงหน่อไม้ แกงเปรอะ ต้มยำกุ้งใบแมงลัก และอื่นๆ หรือจะเอามาทำเมนูง่ายๆ ตามที่เราได้เอามาแนะนำก็ได้เช่นกัน เพราะทำตามได้ไม่ยาก ใช้เวลาไม่นาน ได้ประโยชน์จากใบแมงลักไปเต็มๆ ใบแมงลัก สรรพคุณมีมากมาย เอามาทำอาหารได้หลากหลาย เรียกได้ว่าเป็นผักพื้นบ้านสมุนไพรที่มากคุณประโยชน์จริงๆ ค่ะ

อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : maeban.co.th, technologychaoban.com, disthai.com, pharmacy.su.ac.th, netmeds.com

Featured Image Credit : vecteezy.com/pakn

ติดตามเราได้ที่ … เฟสบุ๊ค : เกร็ดสุขภาพ

pueasukkapab เพื่อสุขภาพ ใบแมงลัก สรรพคุณ ใบแมงลัก เมนู