“เพื่อสุขภาพ” ชุมชนสุขภาพ เรื่องราวตรงใจ ตอบโจทย์ทุกช่วงวัย รุ่นไหนก็รัก ♡
โรคทางพันธุกรรม คืออะไร? สามารถป้องกันหรือหลีกเลี่ยงอย่างไรได้บ้าง?
พันธุกรรม หรือ Heredity คือการถ่ายทองลักษณะของสิ่งมีชีวิตจากรุ่นหนึ่ง ไปสู่อีกรุ่นหนึ่ง หรือจากรุ่นของบรรพบุรุษไปสู่ยังรุ่นลูกรุ่นหลาน ไม่ว่าจะเป็น ลักษณะสีผิว ความสูง หรือสีของเส้นผมเส้นผมก็ตาม แต่เชื่อหรือไม่ว่า การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม อาจไม่ได้มีแค่รูปลักษณ์ภายนอกเพียงนั้น แต่อาจมีการส่งต่อเชื้อบางอย่างที่ติดต่อกันได้จากรุ่นสู่รุ่น ดังนั้น วันนี้เราจึงขออาสาพาทุกคนไปทำความรู้จักว่า โรคทางพันธุกรรม คืออะไร โรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมมีอะไรบ้าง และเราสามารถป้องกัน หรือหลีกเลี่ยงโรคเหล่านั้นได้อย่างไร
โรคทางพันธุกรรม คืออะไร?
โรคทางพันธุกรรม คือ โรคที่ก่อให้เกิดความผิดปกติขององค์ประกอบในระดับยีนและโครโมโซม ซึ่งอาจเป็นโรคที่ติดตัวของแม่หรือพ่อมา หรืออาจติดต่อมาทั้งสองทางก็เป็นได้ ซึ่งความผิดปกติเพียงเล็กน้อยของยีนส์พ่อแม่ ก็อาจส่งผลทำให้พันธุกรรมของรุ่นลูกเกิดการเปลี่ยนแปลง จนกลายเป็นโรคทางพันธุกรรมนั่นเอง
โรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมมีอะไรบ้าง?
มาดูกันว่า โรคทางพันธุกรรมมีอะไรบ้าง แล้วเราสามารถแก้ไขปัญหา หรือสามารถหลีกเลี่ยงการเกิดปัญหาที่จะตามมาได้อย่างไร
โรคมะเร็ง
โรคมะเร็ง คือโรคเกิดจากเซลล์ในอวัยวะของร่างกายได้มีการเจริญเติบโตแบบผิดปกติ คือ มีการเกิดเป็นก้อนเนื้อตรงอวัยวะนั้นๆ และทำให้เกิดความผิดปกติขึ้นกับยีนส์และโครโมโซม ทำให้เมื่อรุ่นพ่อแม่มีเชื้อของโรคมะเร็งที่สามารถติดต่อได้อยู่แล้ว เชื้อมะเร็งตัวนี้ก็อาจส่งผลไปยังรุ่นลูกได้อีกด้วย เช่น มะเร็งเต้านม มะเร็งรังไข่ ซึ่งเทคโนโลยีในยุคปัจจุบันที่มีความก้าวหน้า เราจึงสามารถตรวจเช็คสุขภาพของลูก เพื่อให้ทราบอาการ และทำการรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ ได้แล้ว
- โรคเบาหวาน
หลายๆ คน คงอาจคิดว่าโรคเบาหวานนั้น สามารถเกิดจากการรับประทานอาหารที่ไม่ถูกตามหลักโภชนาการเพียงเท่านั้น แต่แท้จริงแล้ว โรคเบาหวานสามารถเกิดจากความผิดปกติของยีนส์และโครโมโซมที่ถูกส่งต่อมาจากรุ่นพ่อแม่อีกด้วย โดยที่ยีนส์และโครโมโซมที่ผิดปติเหล่านั้น จะทำให้เกิดการที่ร่างกายไม่สามารถสร้างอินซูลินขึ้นมาได้อย่างเพียงพอ และกลายเป็นโรคเบาหวานในที่สุด ซึ่งวิธีป้องกันที่ดีที่สุดคือการตรวจสุขภาพของลูกไว้ตั้งแต่เนิ่นๆ เพราะเมื่อตรวจพบอาการจะได้รีบรักษา และทำให้อาการบรรเทาลง
เกร็ดสุขภาพ : โรคเบาหวาน คือ หนึ่งในโรคที่คนไทยเป็นกันเยอะที่สุด เนื่องจากพฤติกรรมการกิน หรือพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวันต่างๆ ที่อาจส่งเสริมให้เกิดโรคนี้ขึ้นมา ดังนั้น อีกหนึ่งที่สำคัญคือ การหมั่นตรวจเช็คระดับน้ำตาลในเลือดของตัวเอง เช่น ทำการตรวจกับโรงพยาบาล หรือ ใช้เครื่องตรวจเบาหวานในการตรวจระดับน้ำตาลในเลือดด้วยตัวเอง ซึ่งเป็นวิธีที่ง่าย และสะดวกเป็นอย่างมาก
โรคธาลัสซิเมีย
อีกหนึ่งโรคทางพันธุกรรม คือ โรคธาลัสซิเมีย หรือที่เราคุ้นหูกันเป็นอย่างดีว่า โรคโลหิตจาง ซึ่งโรคนี้เกิดได้จากยีนส์ที่ผิดปกติ และส่งผลทำให้ร่างกายไม่สามารถผลิตฮีโมโกลบินได้อย่างเต็มที่ ซึ่งในอาการขึ้นต้นของโรคนี้จะทำให้เด็กมีลักษณะผิวที่ซีดเหลือง มีอาการเหนื่อยง่ายกว่าเด็กทั่วไป มีการเจริญเติบที่ไม่สมวัย หรือมีการเจริญเติบโตที่ช้าเมื่อเทียบกับเด็กในวัยเดียวกัน ซึ่งถ้าหากไม่ทำการรักษา และปล่อยปะละเลยทิ้งไว้ อันตรายของโรคทางพันธุกรรม คือ โรคธาลัสซิเมียจะทำให้ตับ และม้ามมีอาการบวมโตที่ผิดปกติ หายใจได้ลำบาก และในขึ้นที่หนักที่สุด คือ อาจถึงแก่ชีวิตเนื่องจากหัวใจวายได้ โดยที่การรักษาโรคธาลัสซิเมียให้หายขาดนั้น จำเป็นต้องใช้การปลูกถ่ายเซลล์เม็ดเลือดจากผู้ที่มีลักษณะของเม็ดเลือดขาวที่เหมือนกับตัวผู้ป่วย ทั้งนี้ อาจมีโอกาสเกิดผลข้างเคียง และภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ตามมาได้
โรคอัลไซเมอร์
ปิดท้ายกับหัวข้อของโรคทางพันธุกรรม คือ โรคอัลไซเมอร์ ซึ่งหลายๆ คนมักเข้าใจผิดว่าสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคอัลไซเมอร์นั่นคือ ระบบประสาท และสมองทำงานที่ทำงานได้ถดถอยลงไปตามอายุในวัยชราเพียงเท่านั้น แต่จริงๆ แล้ว โรคอัลไซเมอร์สามารถเกิดขึ้นได้กับวันรุ่น หรือวัยกลางคนอีกด้วย ซึ่งสาเหตุนั้นก็มาจากการติดต่อทางพันธุกรรมนั่นเอง และความน่ากลัวของโรคทางพันธุกรรม คือ คนที่มีรุ่นพ่อแม่เป็นอัลไซเมอร์ มีโอกาสถึง 50 เปอร์เซ็นต์ที่อาจจะเกิดโรคอัลไซเมอร์ก่อนวัยเลยทีเดียว ดังนั้น เราจึงควรที่จะทำการป้องกันไว้ตั้งแต่เนิ่นๆ คือ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อการทำงานของระบบและสมอง ทำกิจกรรมที่เป็นการฝึกฝนสมอง และที่สำคัญคือหมั่นตรวจเช็คสุขภาพประจำปีอย่างสม่ำเสมอ
เกร็ดสุขภาพ : วิธีป้องกันอัลไซเมอร์นั้น สามารถทำได้หลากหลายแบบ ขึ้นอยู่กับความถนัด และความชอบในแต่ละคน เช่น การออกกำลังกายที่ไม่หักโหมอย่างสม่ำเสมอ การใช้เกมต่างๆ เข้ามาช่วยในการฝึกสมองอยู่เป็นประจำ หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ และการสูบบุหรี่
โรคทางพันธุกรรม คือภัยร้ายที่เงียบ และคอยอยู่กับเราตลอดโดยที่เราอาจจะไม่รู้ตัว การที่รุ่นพ่อแม่ของเรามีโรคเหล่านี้อยู่อาจส่งผลถึงเราได้ เพื่อความมั่นใจ เราควรหมั่นตรวจสุขภาพ หรืออาจมองหาว่าประกันสุขภาพอันไหนดี และเหมาะกับตัวเรามากที่สุด และเมื่อเราได้ทราบแล้วว่าโรคทางพันธุกรรม คืออะไร โรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมมีอะไรบ้าง เราก็ควรที่จะดูแลสุขภาพทั้งตัวเราและคนในครอบครัวควบคู่ไปพร้อมๆ กันนะครับ
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : petcharavejhospital.com , sopprabhospital.go.th
ติดตามเราได้ที่ … เฟสบุ๊ค : เกร็ดสุขภาพ
